YÊU CẦU QUAN TRỌNG CỦA VIỆC TIÊU ÂM CHỐNG ỒN:
Tiếng ồn là những âm thanh được tạo nên từ các dao động của sóng âm với cường độ và tần số khác nhau – không có trật tự lan truyền trong môi trường không khí. Tiếng ồn trong hệ thống điều hòa thông gió hình thành nên do quá trình vận hành chúng, được xác định bằng thông số độ ồn. Độ ồn là một trong những thông số kỹ thuật quan trọng của hệ thống điều hòa thông gió. Độ ồn gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và chất lượng công việc về lâu dài. Do vậy, việc tiêu âm – chống ồn là một trong những phần việc cần thiết khi thiết kế và thi công hệ thống điều hòa thông gió. Công tác tiêu âm – chống ồn còn tùy thuộc vào công năng sử dụng của mỗi công trình. Những công trình đòi hỏi độ ồn thấp như rạp chiếu phim, nhà hát, văn phòng thì đòi hỏi việc tiêu âm chống ồn rất khắt khe đồng nghĩa với chi phí cao. Những công trình như khu vực sản xuất nhà máy, xí nghiệp yêu cầu độ ồn không khắt khe.
Để làm tốt việc tiêu âm – chống ồn thì cần xác định nguồn gây ồn, có thể bao gồm:
– Do các động cơ và thiết bị cơ khí của hệ thống điều hòa thông gió.
– Do vận động và va đập của dòng khí trong ống gió, cửa gió, van gió
CÁC PHƯƠNG PHÁP TIÊU ÂM CHỐNG ỒN:
Tiêu âm – chống ồn tại nguồn phát sinh:
Để chống ồn do hoạt động của các động cơ, hiện nay thường dùng các biện pháp sau:
– Về giải pháp thiết kế: chọn các thiết bị (FCU, AHU, quạt, giàn lạnh điều hòa) có độ ồn nhỏ để lắp đặt.
– Về vị trí lắp đặt: nên có phòng cách ly để lắp đặt các thiết bị trên. Phòng cách ly cũng phải dùng kết cấu vách với vật liệu chống ồn lan truyền. Trong trường hợp không bố trí được phòng cách ly riêng, thì nên bố trí vị trí lắp đặt các thiết bị đó trên trần giả hành lang hoặc các vị trí xa nơi cần hạn chế tiếng ồn.
– Về vận hành thiết bị: thường xuyên có chế độ bảo dưỡng định kỳ thiết bị, tra dầu mỡ bôi trơn các ổ bi, ổ trục, cân bằng động lại cánh quạt và cơ cấu quay, thay dây đai … theo chỉ định của nhà sản xuất.
– Về giải pháp cục bộ: trong trường hợp bất khả kháng, phải lắp đặt thiết bị tại nơi cần hạn chế tiếng ồn thì nên làm hộp tiêu âm cục bộ cho thiết bị. Hộp tiêu âm cần có kết cấu bao che vững chắc, có lớp xốp hoặc mút đạt độ dầy tính toán để ngăn sóng âm lan truyền. Ngoài ra, đầu vào và đầu ra của các thiết bị cần lắp bạt khử rung động. Chân máy – nơi tiếp xúc với giá đỡ cứng cần có thiết bị giảm chấn bằng cao su hoặc lò xo.
Tiêu âm chống ồn do vận động và va đập của dòng khí trong ống gió, cửa gió, van gió.
Với trường hợp phát sinh tiếng ồn do vận động của dòng khí lưu chuyển trong hệ thống đường ống gió, các van gió, cửa gió thì cần có giải pháp về kết cấu của các thiết bị đó. Thông thường, tiếng ồn sẽ phát sinh tại các điểm đầu vào hoặc đầu ra của thiết bị cơ khí (AHU, FCU, mặt lạnh điều hòa, quạt gió…), tại các điểm thay đổi hướng gió (tê ống gió, chạc ba ống gió, chạc tư ống gió, cút ống gió…). Khi đó, các phụ kiện như đã nêu phải có kết cấu đặc biệt nhằm giảm thiểu tiếng ồn. Về nguyên tắc cơ bản, kết cấu của bộ phận tiêu âm này nhằm đảm bảo ngắt được sóng âm khi có sự va chạm của dòng khí với vách của các phụ kiện. Độ dầy của vách tiêu âm tùy theo tính toán – thiết kế, tuy nhiên theo kinh nghiệm thực tế và thông lệ Quốc tế thì cứ 1cm vách tiêu âm sẽ giảm được độ ồn 2dB; như vậy với tính toán cần giảm được bao nhiêu dB thì độ dầy vách tiêu âm cần tương ứng. Ngoài ra, kết cấu của các phụ kiện ống gió (chạc ba ống gió, chạc tư ống gió, cút ống gió) cần có các vách hướng dòng. Hiện nay, công ty Loa Thành đang sản xuất các thiết bị tiêu âm và các phụ kiện ống gió theo chuẩn Quốc tế.
Lớp vỏ được chế tạo từ tôn mạ kẽm với góc nối làm bằng phương pháp ghép mí dọc. Hai đầu tiêu âm thường được làm thành bích để dễ dàng kết nối với hệ thống truyền tải, khoảng tiếp giáp giữa bích và lớp lõi thường được che phủ bằng tôn mạ kẽm, kết nối bằng đinh rút và gắn keo. Vật liệu tiêu âm thường là bông thủy tinh hoặc bông khoáng, được bọc trong lớp vải bố công nghiệp và bao phủ bên ngoài cùng là lớp tôn soi lỗ mạ kẽm, tạo thành các tấm vách tiêu âm hoàn chỉnh. Các vách này được lắp song song với nhau, được tạo hình sao cho đầu vào không khí có hình dạng bán nguyệt và đầu ra hình chuốt nhọn để đảm bảo giảm thiểu tổn thất áp suất. Độ dầy tổng thể của một vách tiêu âm hoàn chỉnh có thể từ 25mm, 50mm hoặc lớn hơn tùy theo yêu cầu.
TIÊU CHUẨN VỀ ĐỘ ỒN TRONG CÔNG TRÌNH:
| Tên khu vực | Công năng làm việc | Độ ồn cho phép(dB) |
| Khách sạn | – Phòng nghỉ – Sảnh tiếp tân – Bếp, Quầy rượu | 30 -40 35 – 45 40 – 50 |
| Văn phòng | – Phòng họp – Phòng tiếp tân – Phòng làm việc – Sảnh, hành lang | 20 – 30 25 – 35 30 – 40 45 – 50 |
| Kho | – Kho chứa hàng dân dụng | 35 – 50 |
| Công trình giao thông | – Phòng bán vé – Phòng chờ | 30 – 40 35 – 50 |
| Bệnh viện | – Phòng mổ – Phòng hồi sức, hậu phẫu | 25 – 35 35 – 40 |
| Nhà hát | – Phòng thu âm – Hội trường lớn | 25 – 30 30 – 40 |
| Trường học | – Phòng thí nghiệm, lớp học – Thư viện – Sảnh, bếp ăn | 30 – 40 35 – 45 40 – 50 |
| Nhà máy | – Khu vực bảo dưỡng – Khu vực sản xuất – gia công | 40 – 50 60 – 70 |